Summer School - Biologie

“Stel: Het is warm. Je lichaam warmt op door de stralen van de zon. Hoe zorgt je lichaam ervoor dat je niet oververhit raakt?”

Het zou zomaar eens een vraag uit het Biologie-examen van de My Thoughts Summer School kunnen zijn. Vandaag gaan wij terug de schoolbanken in en buigen wij ons over het schoolvak biologie.

Het is zo’n vak waar de leraar het vak kan maken, of het vak kan breken. Dat is wel duidelijk. Waar ik van u hoorde dat de ene leraar boeiend kon vertellen over de levende processen die mens, dier en plant te beurt vallen, kwam de andere leraar niet verder dan het voorlezen van het theorieboek.

Het is ook dat vak waar in het lokaal allerlei glazen potjes stonden met (ooit levende) dieren en lichamelijke onderdelen op sterk water. Dat lokaal waar altijd zo’n raar chemisch geurtje hangt.

Biologie, het is een vak wat een groot deel van de leerlingen als keuzevak in het pakket moeten hebben. Zeker diegene die de zorg- of groenkant op willen. Zelf behoorde ik daar zeker niet toe. Na het 3^e leerjaar heb ik mijn biologieboek dan ook aan de groene wilgen gehangen. Achteraf gezien een verkeerde keuze, maar ja… die maken wij allemaal in onze jeugd. Zou dat iets de maken hebben met het feit dat wij als puber nog volop in ontwikkeling zijn?

Biologie is te verdelen in 2 hoofdgroepen:

• Flora (alles over de plantenwereld)
• Fauna (alles over de dierenwereld)

Als prachtige bonus krijg je tijdens de lessen uitleg over het menselijk lichaam.

Eerst maar eens naar de flora, want alles wat om ons heen groeit en bloeit levert genoeg stof op voor de lessen.

• Wie van u weet nog hoe een plant kan leven? Wat moet erin, wat komt eruit? Het op het bord getekende plaatje zie ik nog zo voor mij. Wie kent het begrip fotosynthese nog? Weet u nog hoe het werkt?
• En dat herbarium. Vast sectorwerkstuk van de biologielessen bij ons. Eerst mochten wij twee lessen lang met onze biologieleraar op pad om ‘onkruid’ te plukken aan de kant van de weg. Daarna werden wij zelf losgelaten in het wild. De geplukte planten moesten vervolgens gedroogd worden (het was maar een geluk dat wij nog zo’n ouderwetse encyclopedie hadden thuis.) En dan, tijdens de studie dagen zaten wij in de aula, in stoffige oude boekjes op zoek naar de Latijnse benaming. Wat was je blij dat je eindelijk 25 soorten planten uit de berm had weten te plukken!

Toen vonden wij de opdracht maar saai. Het kostte te veel tijd, en wat leer je nu van plantjes plukken of wat maakt het uit wat een plant doet? Zolang wij maar kunnen ademen en de planten groeien en bloeien. Nu denk ik daar anders over. Inmiddels besef ik dat wij hier een groot voordeel hebben ten opzichte van hen die geen les over het groene leven hebben gehad. Het opgroeien in een gebied omringt door natuur helpt hier zeker bij.

Recent liep ik met een stedeling door de stad en wees hem op al het groen. Verbaast over de (in mijn ogen algemene) kennis raakten wij in gesprek. Dat een levende plant deels verantwoordelijk kan zijn voor ons leven door het geven van zuurstof, maar ook het produceren van (grondstoffen voor) voedsel (graan, kruiden, hop) … het was hem vreemd.

Dan door naar de fauna, het dierenrijk. In mijn herinnering werd hier niet veel aandacht aan besteed, op een uitzonderlijke les na. Mijn biologieleraar had het voor elkaar gekregen om de organen van een geslachte koe te confisqueerden. Bij binnenkomt in de les zaten de deksels nog op de witte plastic bakken. Wij wisten allemaal dat er wat bijzonders ging gebeuren toen de leraar witte handschoentjes aantrok en het deksel van de bak trok. Een rode drab werd zichtbaar en niet veel later dreef er een bijzonder bloederig luchtje door het lokaal. Sommige klasgenoten werden onpasselijk. Met zijn allen rond de tafel werden de organen één voor één bekeken. Het hoogtepunt was echter wel toen de leraar er een slangetje bij gepakt had, en wij de kans kregen de longen op te blazen. Aha… zo werkt lucht dus….

En dan het menselijk lichaam, het onderdeel waar de meeste pubers naar uitkijken. Nou ja, het botstelsel is niet zo interessant, het spierweefsel evenmin en de organen? Fijn dat wij ze hebben maar zo jammer dat je al die benamingen uit het hoofd moet leren… Maar hadden wij ons door deze stof heen geploeterd, dan kreeg je het onderdeel ‘voorplanting’. Waar tijdens de andere lessen de meeste klasgenoten slapend achter hun lesbankje zaten, was dat nu voorbij. Iedereen was klaarwakker en wilde wel eens weten hoe het zat met de bloemetjes en de bijtjes.

Het hoogtepunt van onze lessen voortplanting was toch wel de videoband (ja, dat bestond nog in mijn schooltijd) over een bevalling. Hierin werden beelden getoond van een vrouw die aan het bevallen was (uiteraard wel zo in beeld gebracht, dat details niet zichtbaar waren.) Ik herinner mij vooral de reactie van enkele dames… 2 stuks hebben het einde van de film niet gezien. Zij trokken wit weg en gingen even ‘een dutje doen’.

Biologie; het is 1 van de ingrijpendste vakken van het middelbaar. Hierin leren wij over de wereld om ons heen, maar vooral ook over ons zijn. Over het lichaam wat wij gekregen hebben en hoe dit werkt. Over de hersenen die alles aansturen.

Maar bovenal leren wij hier over het bijzondere leven wat ons geschonken is door Hem. Tijdens de lessen biologie leren wij een fractie van Zijn schepping te begrijpen.

Om die reden wens ik nu dat ik toen beter had opgelet!

Johannes R

(PS: Denk nu mee over het vak Engels. Laat hier een bericht achter!)