Paella

Hoofdschuddend staan de oude vrouwen aan de rand van het smalle pleintje te Cortes de Pallás te kijken naar wat er zich voor hen afspeelt. De kip vliegt van links naar rechts, de garnalen vliegen van rechts naar links. Met veel geschreeuw en gebalde vuisten staan slager Co Nejo en visboer Ca Marón elkaar te bekogelen. Hoe dat zo komt? Daarvoor gaan wij een paar uur terug in de tijd. 

Het is vandaag 9 oktober en het is feest in het dorp. Vandaag vieren de Spanjaarden dat ze bevrijd zijn van de Moorse overheersing. Elk jaar verkleden de inwoners zich in kleren uit de 13e eeuw, en gaat heel het dorp terug in de tijd. 

Iedereen kijkt ernaar uit. Vandaag zijn de scholen dicht en hoeven de kinderen zich niet te buigen over sommetjes en taalregels. Vandaag spelen we ouderwetse spelletjes met elkaar en eten wij lekkere dingen. 

De activiteiten begonnen al vroeg in de morgen. Toen hebben alle jongens een sjaal versierd met marsepein en deze naar een meisje gebracht wat ze lief vinden. Ook de mannen hebben hun vrouwen wakker gemaakt met een sjaal vol marsepein op bed. En de opa’s hebben ook aan hun wandelstok een sjaal geknoopt die ze naar de oma’s hebben gebracht. Iedereen vierde de liefde. 

Ook Co Nejo, de slager, heeft deze morgen zo’n sjaal gemaakt. Extra vroeg is hij ervoor opgestaan. Zijn slagerij leek wel veranderd in een bakkerij; overal stonden potjes met kleurstof en lag er poedersuiker op de werkbanken. Daarvan kleide hij van marsepein kleine hammetjes, kleine chorizoworstjes en kleine koteletjes. Deze heeft hij in zijn sjaal gehangen. Co is stiekem een beetje verliefd op Ella, het mooiste meisje van het dorp. Dolgraag wil hij haar als zijn vriendin hebben. Toen hij klaar was, ging hij op pad naar het huis van Ella om haar de sjaal te geven. Maar wat Co niet wist…

Maar wie vroeg in de ochtend aan de overkant van het smalle plein bij de visboer Ca Marón naar binnen had gekeken, had zijn wenkbrauwen gefronst. Ook de viswinkel leek wel veranderd in een bakkerij; overal stonden potjes met kleurstof en lag er poedersuiker op de werkbanken. Daarvan kleide hij van marsepein kleine garnaaltjes, kleine visjes en kleine inktvisjes. Deze heeft hij in zijn sjaal gehangen. En daarmee ging hij vroeg in de ochtend op weg naar het huis van het knappe meisje waar hij stiekem een beetje verliefd op is. Ze heet Ella en woont iets verderop in het dorp. Maar wat Ca niet wist…

Co en Ca zijn al van jongs af aan rivalen. De ene was beter in rekenen, de ander in taal. De ene had als lievelingskleur wit, de ander zwart. De ene hield van vlees, de ander van vis. Altijd was er ruzie tussen de twee kemphanen. Toen ze ouder werden en hun eigen winkel openden, laaide de ruzie verder op. Dagelijks probeerden ze elkaars klanten af te troggelen. 

En nu loopt Co heel vroeg vanaf links de straat bij Ella in, en Ca vanaf rechts. Iedereen ligt nog te slapen. Zodra ze elkaar in het oog krijgen kleuren de kemphanen rood van woede.

“Ella is van mij!” schreeuwt Co door de straat. 

“Niet waar, man, ze vindt mij liever!” schreeuwt Ca terug. 

“Wie denk jij wel dat je bent? Je stinkt naar rotte vis!” scheldt Co.

“Dat moet jij nodig zeggen, doorgebakken kotelet!” roept Ca. 

Het duurt niet snel of de marsepein vliegt door de lucht. Geschreeuw en getier weerklinkt. In de huizen wordt iedereen er wakker van. Ook de pa van Ella, de burgemeester van het dorp, kijkt eens uit zijn raam en ziet de twee vechtende jongens voor zijn deur. Hoofdschuddend staat hij een tijdje naar het tafereel te kijken. 

“Jongens!” roept hij naar beneden. “Stop met vechten! Wij spreken het volgende af: vanmiddag is de Paella wedstrijd. Degene die de beste Paella maakt, mag met mijn dochter afspreken! Goed?”

“Goed, meneer,” roepen zowel Co als Ca. Dan ballen ze de vuisten naar elkaar en druipen af. Co naar links en Ca naar rechts. 

Een paar uur later…

Op het smalle marktplein is het een drukte van belang. Op het plein staan 3 lange tafels met daaraan genoeg stoelen voor iedereen in het dorp. Op elk van de tafels staat een grote paella pan met rijst. De oudere vrouwen van het dorp staan erbij en schenken bouillon met rozemarijn, knoflook en saffraan over de rijst. In de linker pan liggen heerlijke stukken vlees zachtjes mee te sudderen. In de rechter pan liggen stukken vis gaar te koken. 

Als de bouillon opgenomen is door de rijst en deze aan de onderkant begint aan te bakken, is het tijd om de paella te testen. Welke zou het lekkerste zijn?

Het hele plein stroomt vol en iedereen zoekt een plaatsje. Dan komt de burgemeester het plein oplopen. Een gejuich klinkt op! Aan zijn zijde staat Ella. Een knap meisje! 

“Burgers, vandaag vieren wij feest! Wij zijn bevrijd! Vandaag vieren wij de liefde! Vandaag eten wij paella! Het mij een eer om vandaag de lekkerste paella aan te wijzen!”

Daar loopt de burgemeester naar de linkerkant van het plein en steekt zijn lepel in de pan met vlees paella. 

“Deze Paella Valenciana smaakt uitstekend!” zegt de burgemeester. 

Slager Co glimt van trots! “Lekker voor je, Ca!” roept hij naar de overkant van de straat. 

De burgemeester loopt vervolgens naar de pan aan de rechterkant van de straat en steekt zijn lepel in de pan met vis paella. 

“Hmmm, deze Paella de Marisco is ook heerlijk!” zegt de burgemeester. 

“Ik ga winnen, Co! Ik ga met Ella uit!” schreeuwt Ca naar Co. 

De burgemeester loopt naar het midden van het plein en blijft voor de laatste pan paella staan. 

“Burgers, zoals ieder jaar maak ik een keuze welke paella de lekkerste is. Nu is er dit jaar een extra moeilijkheid voor mij. Vanmorgen hebben de slager en de visboer ruzie gemaakt voor mijn huis om met mijn dochter af te mogen spreken. Ik heb hun verteld dat degene die de lekkerste paella zou maken, met mijn dochter af mocht spreken. Maar zojuist heb ik beide paella’s geproefd en ik kan helaas geen keuze maken. Ze zijn beide erg lekker.”

“Wat? Dat is oneerlijk!” schreeuwt Co van links. 

“Hoe durft u!” schreeuwt Ca van rechts. 

“Mijn paella is het lekkerste!” klinkt het van beide kanten. 

De burgemeester weet niet wat hij ermee aan moet. “Maar ik kan het niet kiezen, meneer Nejo en meneer Marón,” zegt hij verontschuldigd. 

De twee kemphanen worden bozer en bozer. “Wij zullen u eens laten proeven welke het lekkerste is!”

De burgers die aan de tafels zitten zien de ruzie erger en erger worden en vluchten naar de kant van het plein. Net op tijd, want daar vliegen van links stukken kip voor de lucht, niet veel later gevolgd door garnalen van rechts. De burgemeester die in het midden van het plein staat ziet alles op zich af vliegen en duikt snel onder de tafel waarop de middelste pan paella staat. 

Na een tijdje zijn de voorraden van de slager en de visboer op. Ze worden moe van het schreeuwen. Voorzichtig kijkt de burgemeester om het hoekje van de tafel. De kust lijkt weer veilig. Hij staat op en kijkt verbaasd in de pan naast hem. Bovenop de rijst liggen stukjes vlees en garnalen te bakken. 

“Burgers,” zegt hij, “vandaag is een dag die in het teken van de liefde moet staan. Daar hoort geen ruzie bij. Co Nejo en Ca Marón, kom allebei eens naast mij staan.” 

Beide komen een beetje beschaamd aanlopen.

“Eén pan heb ik nog niet geproefd!” zegt de burgemeester en steekt zijn lepel in de pan met vlees en vis paella. Dan klinkt het:

“Ik heb mijn keuze gemaakt. Deze Paella Mixta is de allerlekkerste paella vandaag! De makers van deze pan paella winnen!”

Verbaasd kijkt Co naar Ca en Ca naar Co. 

“Maar wie van ons mag er dan met uw dochter afspreken?” vragen ze gezamenlijk aan de burgemeester. 

“Jullie mogen allebei een keer met mijn dochter afspreken! En dan mag Ella de keuze maken wie haar vriendje wordt.”

Daarna richt de burgemeester zich tot iedereen die om hem heen staat. 

“Burgers, vandaag hebben wij een goed voorbeeld gezien van hoe goed samenwerken kan zijn. Neemt u hier allen een voorbeeld aan! Vandaag won de liefde! En nu…  eet smakelijk allemaal!”

En ze smikkelden allen tot laat in de avond!

Johannes R