Wie herinnert zich de muzieklessen van de middelbare school nog?
In gedachten zie ik u peinzen over die vraag. Het is korter of langer geleden. De muzieklessen… één van de verplichten vakken in de eerste jaren van het middelbaar, daarna een keuzevak, naast CKV, handvaardigheid, tekenen en techniek.
Maar wat is dat nu…? Ik zie uw gezicht vertrekken in een grimas na het peinzen over uw muzieklessen. Geen leuke herinneringen aan die lessen?
Eerlijk gezegd… ik kan me daar wel in vinden.
In de klassen zitten twee soorten pubers. De ene groep bespeelt een instrument en kan noten lezen, de andere helft bespeelt geen instrument en komt niet verder dan het luisteren naar muziek op de radio, zonder enige kennis van hoe muziek in elkaar steekt. Je zal als docent maar voor zo’n klas staan en les moeten geven. Waar begin je? Hoe maak je de lessen voor iedereen interessant?
Er blijft dan maar één uitweg over: een methode kiezen en deze met je leerlingen doorwerken. Natuurlijk moeten de leerlingen ook iets doen, dus grijp je (in mijn geval) naar de gele xylofoons en laat je iedere leerling naar hartenlust op dat ding slaan. Ik denk dat ik voor iedere leerling spreek als ik zeg dat dit de meest waardeloze lessen waren die je maar kon krijgen. De enorme herrie die dit teweegbracht, kan geen muziek genoemd worden.
Zingen dan maar? Probeer jongens (die zichzelf als mannen zien…) maar eens te laten zingen op die leeftijd. De baard zit nog niet stevig in de keel, waardoor hun stemmen overslaan. Het perfecte recept voor grote hilariteit onder hun klasgenoten.
Ik hoorde een moeder deze week verzuchten: “Van mijn zoon mag de muziekleraar met betaald verlof. Hij vindt de lessen een beperking van zijn vrije tijd en dus ongewenst.”
Voor wie vaker berichten op deze website leest: u weet dat ik een aangeboren afwijking heb voor alles wat met noten, ritmes en de wirwar aan boogjes te maken heeft—kortom, muziek. Maar zelfs ik had geen trek in de lessen. Voor mij was het allemaal veel te eenvoudig en dus saai. Pas toen ik de rechterhand van mijn leraar werd, kon ik een beetje mijn ei kwijt tijdens de lessen. Maar zo zou het natuurlijk niet moeten zijn.
In mijn ogen moeten muzieklessen niet zozeer gaan over het bijbrengen van noten of het leren spelen van muziek. Daar kun je zelf lessen voor volgen. Ik zou het anders aanpakken. Muzieklessen moeten juist aansluiten bij de jeugd. Ze moeten hen triggeren om muziek interessant te gaan vinden en er meer over te leren. Ze moeten hen uitdagen om de mogelijkheden binnen muziek te ontdekken. Muziek moet voor hen een middel zijn om zichzelf te uiten.
Dus waarom dan zo’n ongeïnspireerde methode of die verschrikkelijke xylofoontjes? Sluit aan bij de jeugd en maak muziekles voor hen tof. Leer hen dat moderne muziek vaak gebaseerd is op klassieke thema’s. Laat hen kennismaken met de techniek achter verschillende instrumenten. Vertel hun de levensverhalen van componisten en neem de pubers mee de geschiedenis in, ondersteund door de muziek van toen. Luister met hen naar de muziek die zij mooi vinden, analyseer die samen, en nodig echte muziekfanaten uit in de klas om te vertellen over de schoonheid van muziek. Sleep de kids niet mee naar een Argentijns volksconcert, maar neem ze mee naar een concert met herkenbare muziek voor hen. Laat ze achter de coulissen kijken en de spanning ervaren van een optreden. Laat ze achter een immens orgel plaatsnemen en een toon indrukken… zou dat geen kick geven?
Maar bovenal… leer die gasten dat echte muziek emotie in zich heeft. Dat muziek je door het diepste dal kan slepen en je in tijden van vreugde vleugels kan geven.
Leer ze dat muziek je tot tranen toe kan roeren (al is dat natuurlijk totaal niet cool als je een puber bent).
Leer ze dat muziek door God is gegeven als een zeer rijke en bijzondere gave, en dat iedereen muziek mag maken, op zijn eigen manier.
Ach, dan kennen ze aan het eind van de muzieklessen misschien geen noten, kunnen ze geen ‘Altijd is Kortjakje ziek’ spelen op een xylofoon en weten ze niets van muziekschema’s… maar is dat nu echt zo belangrijk?
Johannes R
Reactie plaatsen
Reacties